İnsan vücudunda doğuştan olan deformasyonları, kazalarla ya da hastalıklar sonucu oluşan görsel bozuklukları, bireylerin kusursuz oranlara sahip olma arzusunda yatan estetik arayışlarını karşılamak üzere çalışan estetik ve plastik cerrahinin yıllar içindeki gelişimi oldukça şaşırtıcıdır. Bugün daha güzel olmak ya da mevcut deformasyonları gidermek için estetik cerrahlara başvuran hastalar bazı estetik sorunlar için sadece birkaç dakikada bile çözüme ulaşabiliyorlar. Peki, tıp biliminin makyaj odası estetik ve plastik cerrahi alanındaki gelişmelerin evrimi nasıl bir seyir izledi?
Güzellikle ve içindeki “plastik” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere güzel sanatlarla da yakinen ilişkisi olan estetik cerrahi tıp dalının tam adı Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahidir. Söz konusu tıp uzmanlık alanın içinde “plastik” yani şekil verme, “rekonstrüktif” yani yeniden yapılandırma ve “estetik” yani güzellik bilimi vardır.
Tıp tarihi biraz karıştırıldığında estetik ameliyatların bugün ulaştığı memnun edici sonuçların geçmiş yıllar boyunca yapılan çalışmalara, deneme yanılma yöntemiyle ulaşılan sonuçlara dayalı olduğu görülür. Bilinmektedir ki özellikle 1. Ve 2. Dünya Savaşı yıllarında yaralı genç askerlere yüzlerindeki korkunç tahribatlara karşın yeni bir yaşam sunabilmek, Almanya Nazizmi döneminde olduğu gibi savaş esirleri üzerinde deneyler yapmak gibi adımlar bugünkü estetik cerrahi biliminin ilk adımları oldu.
Tarih kitapları, modern plastik cerrahinin öncüsü sayılan Dr. Jacgues Joseph’in burun şekillerindeki asimetriyi düzelterek onlarca Yahudi’yi Alman nazizminden kurtardığını anlatır. Dr. Joseph yaptığı burun ameliyatlarıyla estetik cerrahi biliminde önemli bir kilometre taşı olsa da arkeologlara göre aslında burun estetiğinin tarihi milattan öncelere kadar uzanıyor. Estetik cerrahi konusunda en erken tarihli bilgilere ünlü Ebers Papürüsü’nde rastlıyoruz. Antik mısırda zina suçu işleyen kadın ve erkeklerin burunlarının kesilmesi nedeniyle sonrasında bir tamirat söz konusu oluyordu. Söz konusu yeniden yapılandırma işlemi Ebers Papürüslerinde detaylı olarak anlatılmaktadır.
Edwin Smith Papürüsü
Yine milattan önce 1600’lü yıllara tarihlenen ve kendisini kataloglayan kişinin adıyla anılan Edwin Smith Papürüsü’nde de yüzdeki tahribatların, çene ve burun kırıklarının estetik yapılanmasından bahsedilir.
1597 yılında ise Gaspare Tagliacozzi, kol dokusuyla burun ameliyatı yapmış ve Batı dünyasında estetik cerrahinin yolunu açmıştır. Estetik denilince sanat, sanat denilince resim sanatı ve resim sanatı tarihi denilince de akla Leonardo da Vinci gelir. Davinci, iyi bir ressam olduğu kadar hatta daha fazla bilim adamıdır. Altın oran denilen tarifi yaparak bugün ki estetik anlayışının temelini atmış, anatomi üzerine önemli çalışmalar yapmıştır.
Leonardo da Vinci’nin altın oran eskizi
Savaşların tüm dünyada adeta bir nesli yok ettiği 1900’lerin ilk yarısında savaş yaralıları için çalışan tıp bilimi estetik rekonstüriktif ve plastik cerrahi alanında önemli bir yol aldı.
Prof. Dr. Halit Ziya Konuralp
Türkiye’de ilk Estetik Rekonstrüktif ve Plastik Cerrahi Kürsüsü 1958 yılında Dr. Halit Ziya Konuralp tarafından kurulmuştur. 1975 yılında profesör olan Konuralp, Türkiye’deki ilk estetik ameliyatı da yapan hekimdir.